Jeziora Plitwickie

Jeziora Plitwickie

Nikt, żaden człowiek nie jest w stanie stworzyć takiego dzieła, jakiego dokonała przyroda. Chwała człowiekowi za to, że postanowił zadbać o to dzieło przyrody tworząc z jezior Park Narodowy. 16 Jezior - którym początek dają dwa potoki Bijela i Crna Rijeka łączące się w rzekę Maticę - połączonych jest między sobą 92 wodospadami. Ciekawostką jest fakt, że jeziora stanowią tylko 1% powierzchni parku, którego całkowita powierzchnia wynosi 19.5 ha. Tu znowu ukłon do ludzi, którzy tworzyli park. Parkiem objęto, bowiem rozległe tereny wokół jezior powodując tym niemożliwość budowania, jakichkolwiek zabudowań, fabryk czy innej infrastruktury mogącej zanieczyścić te krystalicznie czyste jeziora. Zwiedzać park można a raczej spacerować po nim w różny sposób. Ja zaczynam od wejścia nr 1. W ten sposób można na pierwszy rzut  podziwiać 80 m wodospad na Plitwickim Potoku a widok jest godny uwagi. Po zejściu w dół kładki prowadzą mnie wokół tak zwanych dolnych jezior usytuowanych na podłożu wapiennym w przeciwieństwie do jezior górnych, których podłożem są dolomity. Spacerując i podziwiając koloryt poszczególnych jezior dochodzę do największego jeziora, zaliczanego do górnych jezior, Kozjaka (osiągającego głębokość do 46 m). Chwila odpoczynku na polanie wśród przepięknej przyrody i dalszą wędrówkę zaczynam statkiem po jeziorze, którym dopływam do przystani skąd znowu przemyślnie ułożonymi kładkami wędruję wokół górnych jezior. Dochodzę do przystanku St3 specjalnej kolejki wożącej turystów wokół jezior. Jadę nią do przystanku St1 a stamtąd piechotą do wejścia nr 1, rozkoszując się po drodze pięknymi widokami na jeziora. Cała wyprawa trwa około 4 godz., ale czas zależy od zachwytu i ilości wykonywanych zdjęć. Zapewniam, że zdjęć wykonywanych jest wiele, ale i tak nie oddadzą one całkowicie tego piękna, jakie tworzą Plitwickie Jeziora. To trzeba zobaczyć samemu.

Gornja Jezera - Jeziora Górne
Większość jezior swoje nazwy zawdzięcza legendom i historiom związanym z życiem wokół tych jezior w dawnych czasach. Najwyżej położonym jeziorem, do którego wpada rzeka Matica jest Proščansko Jezero drugie, co do wielkości w kompleksie Plitwickich Jezior. Jego głębokość dochodzi do 37 m stąd jezioro utrzymuje kolor ciemno zielony. Nazwa prawdopodobnie pochodzi od legendy o Czarnej Królowej, którą miejscowa ludność prosiła o wodę (prošnja znaczy żebrać, prosić) podczas wielkiej suszy. Kiedy po kilku dniach intensywnych opadów zniknęła mgła rozpościerająca się nad ziemią i wyszło słońce ludziom ukazały się jeziora, z których woda przelewała się pięknymi wodospadami. To właśnie były i są Plitwickie Jeziora. Idąc w dół kolejnym jeziorem jest Ciganovac Jezero zwane też Ciginovac lub Cigino Jezero. Nazwa pochodzi od legendy o cyganie, który łowiąc w jeziorze ryby utopił się w nim. Jezioro to zasilane jest wodą, z Proščanskog Jezera, ale także wodami podziemnego potoku. Kolejnymi jeziorami są: Okrugljak Jezero nazwa od kształtu jeziora, do którego woda najpierw siedmiometrowym a potem dwudziestometrowym wodospadem przedostaje się z Ciganovca. Batinovac Jezero lub Bakinovac to po wieśniaku o nazwisku Batinić lub od babci (starej kobiety) „baki”, która się w nim utopiła. Jezioro to otoczone jest wysokimi drzewami bukowymi. Z tego jeziora wody kaskadami i małymi wodospadami przedostają się do czterech jezior: Veliko i Malo Jezera zwanymi też Jovinovac Veliki i Mali a także do Vir Jezera, którego nazwa pochodzi od wirującej w nim wodzie i do Galovac Jezera, które nazwę otrzymało od Kapitana Gala, pogromcy Turków lub od herszta Galovića. Do tego ostatniego jeziora woda wpada pięknym, wachlarzowym, dwudziestoośmiometrowym wodospadem. Kolejnymi jeziorami są Milino Jezero. Legenda mówi, że utopił się w nim Mili Mirić z miejscowości Mirić Štropine. Gradinsko Jezero lub Jezerce, którego nazwa pochodzi od zamku znajdującego się niegdyś na wzniesieniu pomiędzy tym jeziorem a jeziorem Kozjak. Gradinsko Jezero posiada ciekawą kolorystykę, która oscyluje od jasno zielonej do wręcz białej na płyciznach (to ze względu na biały muł stanowiący podłoże) po ciemno zieloną w głębszych miejscach. Burgeti lub Bukowi to przedostatnie jezioro zaliczane do górnych a nazwę zawdzięcza wzburzonemu (uzburkan – wzburzony) nurtowi, tworzącemu liczne wiry. No i dotarliśmy wreszcie do największego i najgłębszego(do 46 m) jeziora Plitwic stanowiącego niejako granicę pomiędzy Górnymi a Dolnymi Jeziorami, ale zaliczanego do tych pierwszych Kozjak Jezera. Legenda mówi, że pewnej zimy 30 kóz uciekało przed stadem wilków. Jedynym ratunkiem była wyspa znajdująca się na jeziorze. Kozy biegły po zamarzniętym jeziorze jednak lód był kruchy i miękki. Nie wytrzymał tego ciężaru i wszystkie kozy utopiły się w nim. Wyspa, która znajduje się na jeziorze a jej długość wynosi 275 m szerokość około 60 m a najwyższy punkt w stosunku do jeziora wynosi 9,5m nazywa się Štefaniji Otok od Księżnej Stefanii żony Rudolfa Habsburga, która odwiedziła Plitwickie Jeziora w 1888 r.

Donja Jezera - Jeziora Dolne
Jezero Milanovac lub Milanovo – nazwa znowu ma dwie wersje. Jedna legenda mówi, że utopił się w nim pasterz Mili a druga, że nad jeziorem tym miał swój młyn niejaki Mili Perišić. To największe jezioro dolnych jezior a jego głębokość dochodzi do 18 m. Jezioro mieni się od turkusowego do szmaragdowego koloru w zależności od oświetlenia i koloru nieba. Jezioro okalają wysokie na 20 m ściany wapienne. Wodospad spadający z tego jeziora do niższego Gavanovaca Jezera nazwano Milke Trnine od nazwiska wybitnej chorwackiej śpiewaczki operowej. Była ona bardzo zainteresowana utrzymaniem Plitwickich Jezior w naturalnym stanie i przekazała w 1897 r. znaczną kwotę na tamtejsze "Towarzystwo utrzymywania i polepszania Plitvičkih Jezer". Kolejnym jeziorem jest wcześniej już wymienione Gavanovac Jezero lub Gavanovo. W myśl legendy w jeziorze zniknął skarb bogacza (gavan – bogacz). Ciekawostką tego jeziora jest to, że woda wypływa z niego między innymi podziemnym odpływem nie wiadomo, w jakim kierunku, co zresztą do dziś nie zbadano. Woda wypływająca „Wielką Kaskadą” (nazwa wodospadu) wpada do kolejnego jeziora o nazwie Kaludjerovac Jezero od mnicha pustelnika (kaludjer – mnich), który dawno temu żył w jednej z jaskiń koło jeziora. Część jeziora szczególnie przy brzegach pokryte jest trzciną. No i ostatnie jezioro całego kompleksu (albo pierwsze, jak kto woli) Jezero Novakovića brod według opowieści oznacza ono przejście lub przejazd Novakovića. Od poprzedniego jeziora dzieli go tylko 2 m wysokości. Na końcu jeziora woda spada z wysokości 25 m do zagłębienia zwanego Sastavci. Od zachodniej strony do tego zagłębienia wpadają także wody potoka Plitvica zakończonego 76 metrowym (najwyższym w Chorwacji) wodospadem tworząc początek rzeki Korany, rzeki długiej na 134 km i mającej ujście koło Karlovca w rzece Kupa.
Różnica wysokości pomiędzy najwyżej położonym Prośćanskom Jezerom a początkiem rzeki Korany wynosi 158 m.